Nieuwe publicaties over bedreigde religieuze interieurs

08-12-2021, MCC | Steeds meer kerken en kloosters sluiten de deuren. Het soms al eeuwenoude interieur wordt hierdoor bedreigd. Vijf nieuwe publicaties van Museum Catharijneconvent en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed helpen kerkelijke eigenaars, overheden en erfgoedprofessionals om samen de juiste keuzes te maken voor behoud voor de toekomst.

De rapporten geven inzicht in de stand van zaken rondom verschillende interieurtypen. Is iets uniek en dus zeer waardevol? Dan moeten we ons er met elkaar hard voor maken om het te behouden voor toekomstige generaties.

Inmiddels staan vijf publicaties online:

Bossche Schoolkerken

De architecten en kunstenaars van de Bossche School werkten volgens een strikt verhoudingensysteem. Exterieur en interieur zijn qua maatvoering exact op elkaar afgestemd en hebben zodoende sterke ensemblewaarden. Helaas zijn er nog maar weinig intacte interieurs bewaard gebleven.

Kloosterkapellen

Kloosterkapellen zijn niet zo bekend: ze zijn immers gebouwd voor besloten gemeenschappen. Ze hebben vaak een karakteristieke indeling en vormgeving, maar kunnen onderling ook sterk verschillen, aspecten die in deze bijdrage aan bod komen.

Protestantse kerken

Protestantse kerken met historische interieurs uit de zeventiende tot en met de negentiende eeuw hebben een vergelijkbare indeling en inrichting. De interieurs vertonen een sterke samenhang tussen de diverse onderdelen zoals preekstoel, dooptuin, herenbanken, kerkbanken en avondmaalstafel.

Kunstwerkplaatsen van de neogotiek

Van Cuypers, Mengelberg of het St. Bernulphusgilde heeft iedereen wel eens gehoord, maar er waren meer kundige vakmensen en kunstateliers die complete kerkinterieurs in de stijl van de neogotiek maakten.

Waterstaatskerken

Waterstaatskerken zijn negentiende-eeuwse kerken die het resultaat zijn van een nauwe samenwerking tussen waterstaatsingenieurs van de overheid en de kerkgenootschappen in ons land.

Download hier de publicaties

Medio 2022 verschijnen nog vier aanvullende publicaties:

• Schuil- en schuurkerken
• Profane verhalen in de kerk
• Post-’65 interieurs
• Orgels

Bron: Museum Catharijneconvent

De publicaties zijn te vinden op https://www.catharijneconvent.nl/advies-voor-kerken/religieuze-interieurs/

Op 7 december 2021 presenteren we de volgende publicaties:

• Kloosterkapellen

Doordat Nederland steeds minder religieuzen kent, staat het behoud van interieurs van kloosterkapellen sterk onder druk. Kloosterkapellen zijn niet zo bekend: ze zijn immers gebouwd voor besloten gemeenschappen. Ze hebben vaak een karakteristieke indeling en vormgeving, maar kunnen onderling ook sterk verschillen, aspecten die in deze bijdrage aan bod komen.

• Bossche Schoolkerken

De architecten en kunstenaars van de Bossche School werkten volgens een strikt verhoudingensysteem  Exterieur en interieur zijn qua maatvoering exact op elkaar afgestemd en hebben zodoende sterke ensemblewaarden Helaas zijn er nog maar weinig intacte interieurs bewaard gebleven.

• Protestantse kerken

Protestantse kerken met historische interieurs uit de zeventiende tot en met de negentiende eeuw hebben een vergelijkbare indeling en inrichting. De interieurs vertonen een sterke samenhang tussen de diverse onderdelen zoals preekstoel, dooptuin, herenbanken, kerkbanken en avondmaalstafel. In deze publicatie wordt toegelicht wat deze vaste onderdelen in een protestants kerkinterieur zijn, welke ontwikkeling ze doormaken en hoe een waardevol interieur te herkennen is.

• Kunstateliers van de neogotiek

Van Cuypers, Mengelberg of het St. Bernulphusgilde heeft iedereen wel eens gehoord, maar er waren meer kundige vakmensen en kunstateliers die complete kerkinterieurs in de stijl van de neogotiek maakten. Wie dat waren en waar deze interieurs te vinden zijn komt in deze bijdrage aan bod.

• Waterstaatskerken

Waterstaatskerken zijn negentiende-eeuwse kerken die het resultaat zijn van een nauwe samenwerking tussen waterstaatsingenieurs van de overheid  en de kerkgenootschappen in ons land. De specifieke stijlkenmerken en karakteristieken van exterieur en interieur worden besproken, net als de verschillen per denominatie.

Medio 2022 verschijnen nog vier aanvullende publicaties:

• Schuil- en schuurkerken

Als gevolg van de Reformatie aan het eind van de zestiende eeuw werd het hervormde geloof de staatsgodsdienst in ons land. Gelovigen die een andere stroming binnen het christendom aanhingen mochten niet in het openbaar hun geloof belijden. Schuil- en schuurkerken ontstonden, maar het behoud van deze kerken staat ernstig onder druk.

• Profane verhalen in de kerk

In veel kerken vinden we getuigen van onze nationale geschiedenis: grafmonumenten voor vorsten of wetenschappers, ramen ter nagedachtenis aan de Tweede Wereldoorlog, monumenten ter herinnering aan de Watersnoodramp enzovoorts. Waar vinden we  aansprekende voorbeelden en welke verhalen worden er verteld.

• Post-’65 interieurs

Hoewel het christelijk geloof vanaf de jaren ’60 langzaam aanhangers verliest zijn er tussen 1965-1990 honderden kerken gebouwd in ons land. De moderne interieurs zijn een combinatie van oude elementen en nieuwe vormen. Welke typen zijn er, hoe zijn de interieurs gewijzigd en welke waarde kennen we hieraan toe zijn vragen die in deze bijdrage aan de orde komen.

• Orgels

Een orgel is al eeuwenlang een in het oog springend onderdeel van het kerkinterieur. Het is een bijzonder muziekinstrument dat in stijl, kleur en decoratie vaak aansluit bij overige onderdelen. De vraag is dan ook hoe ermee moet worden omgegaan als de inrichting of de functie van het kerkgebouw verandert.

……………………Einde persbericht…………………………………………………………………