Eén op de vier kerkgebouwen heeft een nieuwe functie

09-12-2020, RCE | Eén op de vier Nederlandse gebedshuizen wordt niet langer gebruikt voor religieuze doeleinden. Dit blijkt uit onderzoek van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) naar alle kerkgebouwen van Nederland. Van de 7.110 kerken, synagogen, moskeeën en tempels in Nederland zijn er 1.530 herbestemd en 295 staan op het punt een nieuwe functie te krijgen.

70% Protestant/25% Rooms-katholiek

Van de 1.530 kerken die herbestemd zijn, is een kwart rooms-katholiek en zeventig procent van protestantse oorsprong. Wie verder inzoomt op de 1.530 herbestemde kerken, ziet dat bijna 40% van de gebouwen een sociaal-culturele functie heeft gekregen, zoals dorpshuis, bibliotheek, museum of expositieruimte. Op een goede tweede plaats met 30% staat de functie ‘wonen’. Gezien de vergrijzing van de samenleving is ‘zorg’ een groeiende vorm van nieuw gebruik, maar vooralsnog vormt dat nog slechts 4% van het totaal aan herbestemde kerkgebouwen.

Nederland koploper

Welke dilemma’s aan de orde zijn bij de herbestemming van een kerkgebouw, is te lezen in het boek ‘Kerkgebouwen; 88 inspirerende voorbeelden van nieuw gebruik’ dat de RCE in samenwerking met uitgeverij Blauwdruk dit najaar uitbrengt en dat vanaf december in de boekhandels zal liggen. Het boek bevat een staalkaart aan inspirerende voorbeelden gerangschikt naar het nieuwe gebruik van kerkgebouwen. Daarbij worden kerken in beeld gebracht die een aanvullende functie hebben, maar vooral kerken die een geheel nieuwe functie kennen: van appartement tot zorgcomplex, van boekhandel tot brouwerij en van huisartsenpost tot overdekte markt.

Een apart hoofdstuk is gewijd aan de situatie in onze buurlanden. Net als in Nederland blijkt de toenemende leegstand van kerken in landen als Duitsland, België, Denemarken, Zweden en Engeland een groeiende opgave. Nederland loopt daarbij voorop met het aantal herbestemde kerkgebouwen en de grote hoeveelheid verschillende functies die er in kerken te vinden is.

Bron: RCE