Dorpskerken in Overijssel financieel in het nauw door parochiefusies
05-10-2021 | Vaak wordt gedacht dat krimpende budgetten er de oorzaak van zijn dat kerkgebouwen hun deuren moeten sluiten. Parochianen uit katholieke gemeenschappen als in Langeveen, Luttenberg en Schalkhaar hebben daar andere ideeën over. Zij stellen dat hun financiële problemen zijn ontstaan door gedwongen fusies met andere parochies.
Zo is de dorpskerk in Langeveen een van de dorpskerken in de Pancratiusparochie die nu met sluiting wordt bedreigd. De Stichting Oonze Keark in Langeveen stelt dat de gemeenschap financieel gezond was tot aan de fusie in 2010, waarna hun financiële middelen werden ingezet om de hoofdkerk van de parochie, de basiliek in Tubbergen, te ondersteunen. Die indruk leeft bij meer gefuseerde dorpskerken. Een parochielid uit Schalkhaar meldt aan RTV Oost dat bijna negentig procent van het miljoenenvermogen van de Broederenkerk uit Deventer is opgebracht door de omliggende dorpskerken.
De fusies lijken voor de dorpskerken juist financiële problemen te creëren. Als de gemeenschappen niet meer zelf over hun eigen bezittingen kunnen beschikken, merken ze dat aan de donaties. De opbrengsten uit de jaarlijkse Actie Kerkbalans lopen terug, evenals schenkingen en legaten. Afspraken om donaties te oormerken, waardoor ze alleen ten goede mogen komen aan een specifiek kerkgebouw, zijn niet altijd eenvoudig te maken.
Als er geen rechtsgeldige afspraken zijn vastgelegd, is er weinig aan te doen, legt oud-notaris Wim Gaalman uit aan Publieksplein: “De parochie is juridisch de eigenaar van de kerk, maar ook van alle geschonken bezittingen. En bij de fusie of sluiting, gaan die naar de parochie”.
Is de plaatselijke geloofsgemeenschap vitaal genoeg, dan kan het een oplossing zijn het kerkgebouw van de parochie te huren, of in eigen beheer te nemen via een exploitatiestichting. Zo is in Langeveen de Stichting Oonze Keark opgericht. Voorzitter Petra Plegt stuurde namens de stichting een brief aan de Paus om het voortbestaan van de dorpskerk veilig te stellen. Eén succes heeft de stichting alvast: ze kreeg antwoord vanuit het Vaticaan. Joël Mercier, secretaris bij de Romeinse Curie, stak de gemeenschap een welgemeend hart onder de riem en beloofde contact op te nemen met de betrokken partijen.
Bronnen: