31-05-2023 | Op 28 september 2022 promoveerde Elza Kuyk op het meervoudig gebruik van protestantse stadskerken. Van haar onderzoek verscheen onlangs de publieksversie: ‘Tussen erfgoed en eredienst’.

Elza Kuyk beschrijft hoe vier protestantse geloofsgemeenschappen hun kerkgebouwen delen met andere, seculiere gebruikers. Soms neemt een andere partij de kerk over, maar het komt ook voor dat de kerk in eigendom van de geloofsgemeenschap blijft en alleen het beheer wordt uitbesteed. Kuyk onderzocht zo’n situatie van meervoudig gebruik in vier monumentale stadskerken: de Geertekerk in Utrecht, de Sint-Joriskerk in Amersfoort, de Grote Kerk in Zwolle en de Oude Kerk in Amsterdam.

De aanwezigheid van andere gebruikers heeft gevolgen voor de beleving van de geloofsgemeenschap. Eigenaar en geloofsgemeenschap verhouden zich ieder op een andere manier tot de ruimte en de tijd van het kerkgebouw. Bovendien verandert het aanzien van het kerkgebouw: de historische (katholieke) en civiele geschiedenis worden zichtbaar. Er vormen zich ook nieuwe gemeenschappen.

Het boek laat zien dat meervoudig gebruik voor de eigenaren en de gebruikers een ingewikkelde opgave is. Naast soms creatieve vormen van samenwerking doen zich geregeld conflicten voor. De visies de diverse gebruikers over een passende omgang met het kerkgebouw, blijken sterk te kunnen verschillen. De gebruiksgeschiedenis van de betreffende geloofsgemeenschap en de gekozen juridische structuur bepalen voor een groot deel hoe het meervoudig gebruik er in elke specifieke situatie uitziet.

Het boek is te bestellen bij Amsterdam University Press

08-04-2021, Rijksoverheid | Moet de Rijksoverheid een evenement dat u organiseert verbieden door coronamaatregelen? Dan maakt de subsidieregeling evenementen het mogelijk om uw gemaakte kosten te vergoeden. De overheid biedt zo meer perspectief voor de evenementensector en voor de samenleving.

De regeling wordt waarschijnlijk half april gepubliceerd. Eerst moet ‘Brussel’ de regeling nog goedkeuren. Het loket voor het indienen van aanvragen gaat naar verwachting 1 mei open bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Waarom komt deze regeling er?

Voor de coronacrisis dekten organisatoren het pandemierisico af door een annuleringsverzekering af te sluiten. Sinds corona hebben verzekeraars deze optie uit hun annuleringspolissen geschrapt. Hierdoor kunnen organisatoren het financiële risico van annulering zelf niet meer dragen.

Enkele voorwaarden:

• De subsidieregeling is gericht op evenementen die gepland staan tussen 1 juli en 31 december 2021.
• Het is toegestaan om een evenement (dat normaal gesproken) gepland stond voor 1 juli 2021 te verplaatsen na een datum tussen 1 juli en 31 december 2021.
• Evenementen die bij de 2 (direct) voorafgaande edities een annuleringsverzekering hadden, vallen onder de regeling.

Bron en meer informatie: Rijksoverheid

Na de succesvolle eerste aflevering van de cursus (Be)houd je kerkgebouw, verzorgt VBMK samen met de ErfgoedAcademie opnieuw deze eendaagse cursus, op 19 september aanstaande. Aan de orde komen vragen als: ‘Welke (nieuwe) mogelijkheden zijn er voor het behoud van monumentale kerken en hoe kunt u deze toepassen in uw eigen situatie?’ Na één dag beschikt u over de noodzakelijke kennis en vaardigheden. De cursus is geschikt voor iedereen die met beheer, behoud en exploitatie van monumentale kerkgebouwen te maken heeft, als eigenaar, kerkbestuur,
ambtenaar bij gemeente of provincie, of als vrijwilliger.

Voor meer informatie en aanmelden, zie: https://www.erfgoedacademie.nl/opleidingsaanbod/behoud-je-kerkgebouw

Monumentenwacht Limburg heeft recent samen met het in Heerlen en Horst gevestigde Sens-it een pilot uitgevoerd met het meten van temperatuur, luchtvochtigheid en CO2 bij een kerk in Oirlo. Dit naar aanleiding van vochtproblemen. Bij deze metingen is de nieuwste technologie gebruikt namelijk het Internet of Things (IoT).
Deze technologie maakt het mogelijk om met draadloze sensoren het binnenklimaat te meten zonder gebruik te maken van stroom, internet of wifi. De metingen gaven een relatieve vochtigheid aan van 90% en een CO2 concentratie van 8000 ppm (het 10-voudige van de gewenste concentratie). Dit was direct af te lezen via het aangeboden dashboard met real-time data en grafieken. De oorzaak van de problemen was het aanwezige verwarmingssysteem, dat in het geheel niet geschikt was om een kerk mee te verwarmen, namelijk een gasgestookte infrarood verwarming zonder rookgasafvoer. Door de metingen was de ernst van situatie al snel inzichtelijk en zijn er ook meteen acties uitgezet.
Sens-it biedt deze dienstverlening aan zonder de klant op te zadelen met hoge investeringskosten omdat ze de sensoren inclusief dashboard en databeheer verhuren voor alleen de gebruikte periode. Tevens kunnen ze een adviesrol innemen om tijdens een vervolgtraject de problemen op te lossen. Voor meer informatie: Volgert Koeman, Sens-it, T 06-34015708, E v.koeman@sens-itbv.nl, www.sens-itbv.nl.

Glanzend geelkoper vormt een belangrijk onderdeel van het Nederlandse kerkinterieur. De kroonluchters bepalen het licht en daarmee de sfeer in een kerkgebouw. Koperen kandelaars, koorhekken, lezenaars, doopvonten en doopbogen vormen een uiterst waardevol onderdeel van onze kerkgebouwen. Het ambacht van geelgieten wordt echter nog slechts door weinigen uitgeoefend. Om aandacht te trekken voor deze eeuwenoude kunstvorm is het boek Koper in Kerken, geelgieters en hun werk in Nederlandse kerkgebouwen verschenen. Een uitgave van de Vereniging Beheerders Monumentale Kerkgebouwen en de Stichting tot Behoud van het Oud Hollands Gietersambacht.

De publicatie is een vervolg op De Kunst van het Geelgieten, dat in 2011 verscheen van de hand van Dorota Gazy en Jan Tolboom. Hun teksten zijn geactualiseerd en uitgebreid met onder andere bijdragen van Marco Blokhuis, erfgoedspecialist voor het protestantisme bij de afdeling Erfgoed in Kerken en Kloosters van Museum Catharijneconvent in Utrecht, over kerkelijk koperwerk in het algemeen en koperen doopbogen in het bijzonder. Het fraai vormgegeven boek is voorzien van duidelijke illustraties van de beschreven objecten en toont deze toegepast in diverse kerkinterieurs.

Koper in Kerken, geelgieters en hun werk in Nederlandse kerkgebouwen leert veel over het gietersambacht, de techniek, de modellen, de gietproducten, de opdrachtgevers en de aanpassingen aan de moderne tijd. Kroonluchters tonen alle fasen van energietoepassingen: van kaarsen via olie en gas naar elektriciteit, van gloeilamp tot led. Vele zijn in de loop van de tijd voor de nieuwste lichtbronnen geschikt gemaakt.

De Vereniging van Beheerders van Monumentale Kerkgebouwen in Nederland zet zich in voor een goed beheer en gebruik van kerkgebouwen in Nederland en komt op voor de collectieve en individuele belangen van haar leden.  Zij spant zich in om de samenleving bekend te maken met de vele gebruiksmogelijkheden van kerkgebouwen. De vereniging is niet gebonden, alle denominaties zijn welkom.

De Stichting tot Behoud van het Oud Hollands Gietersambacht heeft tot doel het in stand houden van het gietersambacht, in het bijzonder het gieten en restaureren van oud-Hollandse kroonluchters, maar ook van andere gietproducten zoals koperen lezenaars, kandelaars en bronzen klokken.

De uitgave is te bestellen bij het bureau van de VBMK, info@vbmk.nl. De prijs bedraagt € 12,50.

Een aantal prachtige kerkdeuren van de Grote of Sint Laurentiuskerk in Alkmaar zijn recent gerestaureerd. Met BRIM-onderhoudssubsidie zijn twaalf deuren vakkundig hersteld. De meeste deuren zijn hersteld door middel van aanscherven en plaatselijk herstel, maar er is ook een aantal deuren geheel vervangen. De uitvoering heeft in eiken plaatsgevonden.
De (opgeklampte) deuren bestaan uit klampen en spiegelklampen, waaroverheen verticale eiken delen geplaatst zijn, schuin geprofileerd of voorzien van cannelures, welke met gesmede (taaie) nagels aan de achterzijde (klampzijde) omgekromd en ingedreven (genaaid) zijn

Een aantal prachtige kerkdeuren van de Grote of Sint Laurentiuskerk in Alkmaar zijn gerestaureerd. Met BRIM-onderhoudssubsidie zijn twaalf deuren vakkundig hersteld. De meeste deuren zijn hersteld door middel van aanscherven en plaatselijk herstel, maar er is ook een aantal deuren geheel vervangen. De uitvoering heeft in eiken plaatsgevonden.
De (opgeklampte) deuren bestaan uit klampen en spiegelklampen, waaroverheen verticale eiken delen geplaatst zijn, schuin geprofileerd of voorzien van cannelures, welke met gesmede (taaie) nagels aan de achterzijde (klampzijde) omgekromd en ingedreven (genaaid) zijn.