Stappenplan opstellen Integraal Plan Veiligheidszorg
1. Stel het veiligheidsbeleid op
a. Inventariseer de onderwerpen voor uw veiligheidsbeleid. Denk aan:
- het kerkgebouw en de monumentale status ervan
- de directe omgeving van het kerkgebouw (tuin, kerkhof)
- het interieur
- waardevolle voorwerpen, kunstwerken en roerend religieus erfgoed
- belangrijke documenten en (digitale) archieven
- gebruiksgroepen van de kerk en van de directe omgeving
- werknemers en vrijwilligers
- publiek en bezoekers
- omwonenden
b. Inventariseer verschillende risico’s
Schade kan ontstaan door calamiteiten (brand, diefstal) en door dagelijkse processen (slijtage, veroudering). Denk aan: natuurgeweld (aardbevingen, overstromingen), menselijke fouten (misverstanden, ondeskundig handelen), technisch falen van apparatuur, en criminaliteit (fraude, diefstal).
Gebruik controlelijsten om specifieke risico’s in kaart te brengen. Vul de overzichten in, dateer ze, en voeg ze toe aan uw IPV.
De Kerken-risicocheck biedt een snelle online check voor uw kerkgebouw. De check is anoniem.
c. Stel maatregelen vast
- Denk voor alle risico’s verschillende mogelijke scenario’s uit
- Bedenk mogelijke oplossingen om de risico’s uit te sluiten of te verkleinen; laat u adviseren door deskundigen
- Breng in kaart welke actoren bij de risico’s en bij de oplossingen betrokken zijn
- Houd rekening met wet- en regelgeving
- Beslis welke maatregelen u daadwerkelijk treft (o.a. met een kosten/batenanalyse)
2. Documenteer
- Leg alle afspraken vast in het IPV, met duidelijke maatregelen en instructies
- Leg vast welke afwegingen u daarbij heeft gemaakt
- Stel verantwoordelijken aan en leg deadlines vast
3. Borg het beleid, voer het uit en controleer
- Deel afspraken met de betrokkenen (werknemers, vrijwilligers, huurders)
- Leg afspraken eventueel vast in contracten met gebruikers van het kerkgebouw en van de voorwerpen (bruikleen)
- Vul een Calamiteitenkaart in en hang deze duidelijk zichtbaar op
- Informeer en instrueer betrokkenen
- Oefen ontruimingsplannen
- Check regelmatig of het IPV en de Calamiteitenkaart nog actueel zijn
- Loop regelmatig de checklists na
- Voer afspraken daadwerkelijk uit en zet veiligheidszorg blijvend op uw agenda!
Hulpmiddelen bij het opstellen van een IPV
- Kerken-risicocheck | Donatus en VBMK
- Crisisbewust in 5 stappen | RCE
- ‘IPV-format voor kerkbesturen’ (Broshuis Consultancy)
- ‘Controlelijsten’ (Broshuis Consultancy)
- ‘Veiligheid en preventie kerken’ (Donatus)
- ‘Checklist controle kerken’ (Donatus)
- ‘Format Calamiteitenkaart’
- ‘Checklist calamiteitenplan’ (ICN, 2005)
- Veilig Erfgoed | RCE
- Kennisplein | Instituut voor Fysieke Veiligheid
- ‘Handleiding voor het maken van een calamiteitenplan’ (ICN, 2003)
- 10 schadefactoren | RCE Veilig Erfgoed
- Risicosituaties op de kaart | Risicokaart
- Inventariseren, registreren en documenteren van erfgoed | Kennisbank VBMK
- Stichting Salvage: Eerste hulp na brand, storm en waterschade
- Brandveiligheid | Kennisbank VBMK
- Wateroverlast, fraude, diefstal, vandalisme | VBMK
- Digitale veiligheid | VBMK
Wet- en regelgeving
- Bouwbesluit | Online Bouwbesluit
- Erfgoedwet en Omgevingswet | Kennisbank VBMK
- Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut (NEN)
- Arbowet | Ministerie van SZW
- Vergunningen bij evenementen | VBMK
- Brandveiligheid: wet- en regelgeving | Brandweer